Blog

SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİ

Yabancının ikamet izninin süresi ile hizmet akdinin veya işin süresine göre, belirli bir işyeri veya işletmede ve belirli bir meslekte çalışmak üzere en çok 1 yıl geçerli olmak üzere verilir.

Bir yıllık kanuni çalışma süresinden sonra, aynı işyeri veya işletme ve aynı meslekte çalışmak üzere çalışma izninin süresi 3 yıla kadar uzatılabilir.

3 yıllık kanuni çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak üzere, çalışma izninin süresi 6 yıla kadar uzatılabilir.

Türkiye’ye çalışmak üzere gelen bir yabancının beraberinde veya daha sonra getirmiş olduğu eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına da, yabancının kendisi ile birlikte en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz ikamet etmiş olmaları kaydıyla süreli çalışma izni verilebilir.

Bakanlık, süreli çalışma izninin coğrafi geçerlilik alanını genişletebilir veya daraltabilir.

GEREKLİ BELGELER:

Türkiye’ye çalışmak üzere gelen yabancının eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının çalışma izni talebinde bulunmaları durumunda, yabancı ile birlikte en az 5 yıl süreyle kanuni ve kesintisiz ikamet etmiş olduklarını kanıtlayan emniyet makamlarından alınan belgenin ibrazı gerekir.

Ayrıntılı bilgi için:

Süreli Çalışma İzni

SÜRESİZ ÇALIŞMA İZNİ

Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, Türkiye’de en az 8 yıl kanuni ve kesintisiz ikamet eden veya toplam 6 yıllık kanuni çalışması olan yabancılara, iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler dikkate alınmaksızın ve ilgili mercilerin uygun görmesi durumunda; belirli bir işletme, meslek, mülki veya coğrafi alanla sınırlandırılmaksızın süresiz çalışma izni verilebilir.

GEREKLİ BELGELER:

• Yabancının en az 8 yıl kanuni ve kesintisiz ikamet etmiş olması şartının yerine getirildiğini kanıtlayan emniyet makamlarından alınan belge, veya

• Yabancının toplam 6 yıllık kanuni çalışmasının bulunması şartının yerine getirildiğini kanıtlayan ilgili mercilerden alınan belge,

• Yabancının toplam 6 yıllık kanuni çalışmasının bulunması halinde, çalışılan işyeri unvanları ile SGK numaralarını belirtir yazılı beyan (beyan scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecek, beyanın doğruluğu Bakanlıkça teyit edilecektir),

• Mühendis, mimar ve şehir plancısı olarak çalışacak yabancıların, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 36. maddesine istinaden alması gereken geçici üyelik belgesi.

Ayrıntılı bilgi için:

Süresiz Çalışma İzni

BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZNİ

Bağımsız çalışma izni; yabancıların, Türkiye’de en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olmaları, çalışmalarının, ekonomik kalkınma açısından katma değer yaratması ve istihdam üzerinde olumlu etki yapacak olması koşuluyla verilebilir. İstihdam üzerindeki etkinin belirlenmesinde ilgili mercilerin görüşleri de dikkate alınır.

Mesleki hizmetler kapsamında kalan yabancılar, ilgili mevzuat çerçevesinde, ilgili mercilerden aldıkları, mesleklerini icra ettiklerine dair bir belgeyi diğer belgelerin yanı sıra Bakanlığa ibraz ederler. Bağımsızyabancı çalışma izni verilmesi uygun bulunan yabancıya, bağımsız çalışabileceğine ilişkin “Bağımsız Çalışma İzni Müracaat Belgesi” verilir. Bağımsız çalışma izni belgesi, verildiği tarihten itibaren 3 ay geçerlidir.

İşyerini kurmasının ardından, ticaret sicil kaydını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ibraz etmesi halinde yabancıya bağımsız yabancı çalışma izni verilebilir.

GEREKLİ BELGELER

• Yabancının geldiği ülkeden alacağı vergi sicil belgesi,

• Yabancının icra etmeyi arzuladığı faaliyete yönelik bilimsel, teknik veya mesleki eğitimi olduğunu ispatlayan belgeler,

• Yabancının en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz ikamet etmiş olması şartının yerine getirildiğini kanıtlayan emniyet makamlarından alınan belge,

• Yönetmeliğin 40. maddesinde istenilebileceği belirtilen belgeler

Bağımsız çalışacak yabancılara, Türkiye’de en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olmaları koşuluyla Bakanlıkça bağımsız çalışma izni verilebilir.

Ayrıntılı bilgi için:

Bağımsız Çalışma İzni

İSTİSNAİ ÇALIŞMA İZNİ

Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe; ulusal mevzuata aykırı davranmamak ve mesleki hizmetlere ilişkin mevzuata uymak kaydıyla, ilgili mercilerin görüşleri de dikkate alınmak suretiyle, statüleri aşağıda belirtilen yabancılara, bu Kanunda öngörülen sürelere tabi olmaksızın istisnai çalışma izini verilebilir.

1. Türk vatandaşı ile evli olanlar,

2. Yerleşmiş sayılan yabancılar,

3. Yerleşmiş sayılan yabancıların çocukları,

4. Türk vatandaşlığını kaybedenler,

5. Rüşt yaşını doldurmadan Türkiye’ye gelerek eğitimini Türkiye’de tamamlayanlar,

6. 2510 sayılı İskan Kanunu kapsamında olanlar,

7. Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları ile bunların eş ve çocukları,

8. Büyükelçilik, konsolosluk ve uluslararası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerinde görevlendirilenler ile eş ve çocukları,

9. Bilimsel, kültürel ve sportif amaçlarla kısa süreli gelenler,

10. Kilit personel niteliğindeki yabancılar,

11. Türkiye’de bulunan büyükelçilik veya konsolosluklar bünyesinde faaliyet gösteren okullardaki yabancı öğretmeler, kültür kurumlarında görevlendirilenler ile din kurumlarında görev alacak yabancılar,

12. Bir Türk vatandaşı ile olan evlilik birliği en az 3 yıl sürdükten sonra sona ermiş olmakla birlikte, Türkiye’de yerleşmiş olan yabancıların Türk vatandaşı eşinden olan çocukları,

13. Türkiye’de doğan veya kendi millî kanununa, vatansız ise Türk mevzuatına göre rüşt yaşını doldurmadan Türkiye’ye gelen ve Türkiye’de meslek okulu, yüksek okul veya üniversiteden mezun olan yabancılar,

14. Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları ile bu kişilerin Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşı olmayan eş ve çocukları,

15. Kanunla yetki verilen bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle; mal ve hizmet alımı, bir işin yaptırılması veya bir tesisin işletilmesi işlerinde ayrıca, yapım ve her türlü inşaat işinde çalıştırılacak kilit personel niteliğindeki yabancılar,

17. Bilimsel ve kültürel faaliyetler amacıyla bir ayı aşan ve sportif faaliyet amacıyla 4 ayı aşan süre ile geçici olarak Türkiye’ye gelecek yabancılar,

İstisnai çalışma izinlerinin uzatılması ve iptali, Yönetmeliğin genel hükümlerindeki prosedüre tabidir. Ayrıca, istisnai çalışma izinleri, ilgili mesleki mevzuatın gereklerinin yerine getirilmediğinin tespit edilmesi halinde de iptal edilir. İstisnai çalışma izinlerinin verilmesi, iptali ve uzatılmasına ilişkin kararlar, ilgili mercilere iletilir.

Ayrıntılı bilgi için:

İstisnai Çalışma İzni

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İÇİN ÇALIŞMA İZNİ

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu çerçevesinde faaliyette bulunan şirket, şube ve irtibat büroları kapsamında istihdam edilecek yabancı uyruklu personelin çalışma izinleri değerlendirilir. Özellik arzeden doğrudan yabancı yatırımlarda ve irtibat bürolarında istihdam edilecek yabancı uyruklu kilit personelin başvuruları bu şube kapsamında değerlendirilir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel Çalıştırılması Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesi kapsamında yer alan özellik arzeden doğrudan yabancı yatırımlarda istihdam edilecek kilit personel niteliğindeki yabancılar ile büyük sanayi kuruluşlarının üst düzey yöneticilerinin (Genel Müdür gibi) çalışma izin talepleri Dairemiz bünyesinde oluşturulan bir şube müdürlüğünde değerlendirmeye alınır. Bu birimimize gelen dosyalar en geç 15 gün içinde sonuçlandırılır.

Ancak, özellik arzeden doğrudan yabancı yatırımlarda istihdam edilecek kilit personel dışında kalan yabancı uyruklu personel ile özellik arzeden doğrudan yabancı yatırımların dışında kalan doğrudan yabancı yatırımlarda istihdam edilecek yabancı uyruklu her türlü personelin çalışma izinlerinde 4817 sayılı Kanun ve Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

ÖZELLİK ARZEDEN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM KRİTERLERİ (2012 YILI)

29/8/2003 Tarih ve 25214 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış bulunan Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik uyarınca 4875 sayılı Kanun kapsamına giren ve aşağıdaki şartların en az birini sağlayan şirket veya şube Özellik Arzeden Doğrudan Yabancı Yatırımlar olarak kabul edilmektedir.

(Yönetmelikte geçen Türk Lirası tutarlar, her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak bulunmuştur.)

a) Ortakların toplam sermaye payının en az 985,799 Türk Lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl cirosunun en az 74,1 Milyon Türk Lirası olması,

b) Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 985,799 Türk Lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl ihracatının en az 1 milyon ABD Doları olması,

c) Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 985,799 Türk Lirası olması kaydıyla, şirket veya şubede son yıl içinde Sosyal Sigortalar Kurumu’na kayıtlı en az 250 personelin istihdam edilmesi,

d) Şirket veya şubenin yatırımda bulunacak olması halinde, öngörülen asgari sabit yatırım tutarının en az 24,7 Milyon Türk Lirası olması,

e) Ana şirketin merkezinin bulunduğu ülke dışında en az bir ülkede daha doğrudan yabancı yatırımı bulunması,

Türkiye’de kurulu bulunan ve tüzel kişiliğe sahip bir şirketin, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlayan personeli ‘Kilit Personel’ sayılır;

a) Kilit personel tanımı;

1) Şirketin üst yönetiminde ya da yürütme pozisyonunda çalışmak,
2) Şirketin tamamını veya bir bölümünü yönetmek,
3) Şirketin denetçilerinin, idari veya teknik personelinin işlerini denetlemek veya kontrol etmek,
4) Şirkete yeni personel almak ya da mevcut personelin işine son vermek veya bu konularda teklif yapmak, görevlerinden en az birini üstlenen veya bu konularda yetki sahibi; şirket ortağı, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, şirket müdürü, şirket müdür yardımcısı ve benzeri mevkilerde görev yapan kişi,

b) Şirketin hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetimi için temel sayılan bilgiye sahip kişi,

c) İrtibat bürolarında, yurtdışındaki ana şirket tarafından adına yetki belgesi düzenlenen en fazla bir kişi.

Doğrudan yabancı yatırımcı olarak çalışma izin başvurusunda bulunmak isteyen yabancı şirket ya da kilit personel olarak görev alacak yabancılar, başvuru sırasında istenen genel belgelerle birlikte yukarıda sayılan kriterlere uyduklarını gösterir belgeleri ibraz etmekle yükümlüdürler.

Yabancının diploma mesleğinin mimar, mühendis ve şehir plancısı olması durumunda, mesleğini icra etmeyeceğine dair noter ya konsolosluk onaylı taahhütname vermeleri gerekmektedir.

İlk Başvuruda İstenen Belgeler

İşveren Kurumdan İstenen Belgeler:

1) Çalışma izni başvuru dilekçesi (dilekçe scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online, ayrıca matbu halde işveren tarafından ıslak imzalı olarak gönderilecektir),

2) Yabancı Personel Başvuru Formu (elektronik ortamda doldurulacak form, çıktısı alındıktan sonra, işveren ve yabancı tarafından imzalanıp matbu olarak bir nüsha halinde Bakanlığa gönderilecektir. İşveren ve yabancının ıslak imzalarının olmadığı durumlarda taraflar arasında yapılmış iş sözleşmesi ibraz edilecektir. Formun imzasız olması ve iş sözleşmesinin de bulunmaması durumunda başvuru işleme alınmayacaktır),

3) Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir).

4) Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kâr / zarar tablosu (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

5) İşyerinin Özellik Arzeden Doğrudan Yabancı Yatırımlar kapsamında olduğunu kanıtlayıcı bilgi ve belgeler (scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

6) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihale açılmış projeleri yapma hakkı kazanmış kuruluşların (konsorsiyumlar dahil) ilgili kurum ve kuruluştan alacakları işi yüklendiklerini gösteren belge (scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

7) Mühendislik, mimarlık, müteahhitlik ve danışmanlık hizmetleri kapsamında yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk mühendis / mimar / şehir plancısı istihdam edildiğini ispata dair ücret bordrosu (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

8) Yabancı personeli istihdam edecek kurum ve kuruluş adına “kullanıcı” sıfatıyla elektronik başvuruyu yapma yetkisi bulunan kişinin noter onaylı vekâletnamesi veya kullanıcı sıfatındaki kişinin başvuruyu yapan kurum ve kuruluşta çalıştığını gösterir belge (scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

Yabancıdan İstenen Belgeler:

1) Yurtiçinden yapılacak başvurular için, Türkiye’de öğrenim amacıyla verilen ikamet izinleri hariç olmak üzere, müracaat tarihinde geçerli en az 6 ay süreli ikamet tezkeresi örneği (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir).

2) Çalışma izni talebinde bulunan yabancının geçerli ikamet tezkeresi olmaması halinde, yabancının uyruğunda bulunduğu veya daimi ikamet ettiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine iş sözleşmesi veya şirket ortaklığını gösterir belge ibrazı ile çalışma izin ve vize başvurusu yapması zorunludur.

3) Ancak, özellik arzeden doğrudan yabancı yatırımlar kriterlerinden en az birini karşılayan şirketlerde istihdam edilecek ‘Kilit Personel’ statüsündeki yabancı şahsın Türkiye’de kanuni olarak bulunduğunun (Emniyet makamlarından alınmış yazı veya pasaportun vize ve giriş tarihini gösterir kısmının onaylı örneği ibraz edilerek) kanıtlanması halinde çalışma izni müracaatı doğrudan Bakanlığa yapılabilmektedir. (Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliği 8. madde) Bu kapsamda çalışma izni verilen ‘Kilit Personel’ statüsündeki yabancıların Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerinden çalışma vizesi alarak yurda giriş yapmaları ve giriş tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde ikamet tezkeresi almak üzere Emniyet makamlarına başvurmaları zorunludur.

4) Yabancının ‘Kilit Personel’ statüsünde olması halinde, Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 10/b maddesinde öngörülen bilgi ve belgeler (diğer maddelerde istenildiği için taranmış bulunan belgeler tekrar yüklenmeyecektir, bunların dışında kalan belgeler scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

5) Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı pasaport sureti (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

6) Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı diploma veya geçici mezuniyet belgesi sureti (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

7) Mesleki hizmetler kapsamında mühendis, mimar, şehir plancısı olarak çalışma izni talep eden yabancının yukarıdaki belgelere ek olarak, yurtdışında yüksek öğrenim görmesi halinde 2547 sayılı Kanunun 3. ve 7/p maddeleri uyarınca, “Yurtdışı Yüksek Öğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği”ne uygun olarak alacağı “Diploma veya Geçici Mezuniyet Denklik Belgesi” (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir),

Mesleki Hizmetler Kapsamında Çalışma İzni Talep Eden Yabancıdan Ek Olarak İstenen Belgeler:

1) Yurtdışında yüksek öğrenim görmesi halinde 2547 sayılı Kanunun 3. ve 7/p maddeleri uyarınca, “Yurtdışı Yüksek Öğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği’ne uygun olarak alacağı “Diploma Denklik Belgesi”,

2) Ülkesindeki meslek kuruluşundan mesleğini icra ettiğine, kendi ülkesindeki meslek örgütüne üye olduğuna ve “meslekten men cezası olmadığına” ilişkin son 6 ay içinde alınmış belge,

3) Danışmanlık ve teknik tedrisat amacıyla hizmet sunması durumunda, iş tanım belgesi ile sözleşme (firma-firma arası veya firma-kişi arası) örneği,

4) Mühendis, mimar ve şehir plancılarının her tür ve ölçekte danışmanlık ve teknik tedrisat amacıyla uzman olarak hizmet sunması ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihalelere proje hazırlaması ve imza yetkisi alması durumunda, noter ya da konsolosluk onaylı ve yalnız bu işe münhasır kalmayı öngören taahhütname,

5) Mühendislik, mimarlık, müteahhitlik ve danışmanlık hizmetleri kapsamında yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk mühendis, mimar, şehir plancısı istihdam edildiğini ispata dair ücret bordrosu ve yabancı ile yapılan sözleşme örneği,

İşverenden İstenen Belgeler

1) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hitaplı çalışma izni talep dilekçesi,

2) Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesi kapsamında olduğunu kanıtlayıcı bilgi ve belgeler (yukarıda belirtilmiştir),

3) Son yıla ait, vergi dairesince onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu,

4) İşyerinin en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin aslı veya kuruluşça onaylı örneği,

5) Yabancının kendi ülkesinde sosyal güvenlik sistemi kapsamında olması halinde, ülkesinin resmi makamlarınca verilmiş kanıtlayıcı belge ve noter onaylı Türkçe tercümeli sureti,

6) Çalışma izin başvurusunda bulunulan şirkette görev yapan Türk ve yabancı tüm personelin SSK veya Bağ-Kur kayıtlılık durumunu gösterir son aya ait prim bordrosu.

Turizm sektörü için yabancı çalışma izni başvurusunda bulunmak isteyen işveren veya yabancılar, başvuru sırasında aşağıdaki belgeleri ibraz etmek zorundadır.

 

Belgeli İşletmelerde Kota Uygulaması

2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 18. maddesinin, 4817 sayılı kanunun 31. maddesi ile değişik (a) bendinde; “Belgeli İşletmelerde Bakanlık ve İçişleri Bakanlığı’nın görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca verilen izinle yabancı uzman personel ve sanatkarlar çalıştırılabilir. Ancak bu şekilde çalıştırılan yabancı personelin miktarı toplam personelin %10’unu geçemez. Bu oran Bakanlıkça %20’ye kadar artırılabilir.” denilmektedir.

 

Turistik İşletmelerde Çalışacak Olanlar:

Bünyelerinde izinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli; en az dört yıldızlı turizm işletmeleri ile belgeli tatil köylerinin; masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlık ve ustalık gerektiren talepleri değerlendirmeye alınır, bu kapsamda bulunmayan işletme ve işyerlerinin talepleri ise uygun bulunmaz.

Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde, eğlence sektörü ile turizm, animasyon, organizasyon firmalarında istihdam edilecek yabancılar için en az 10 TC vatandaşı çalıştırılması halinde ayrıca kota uygulanmaz.

 

Kurum Kuruluştan İstenen Belgeler:

1) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hitaplı çalışma izni talep dilekçesi,

2) Kurumun halen çalışan Türk ve yabancı tüm personel sayısını gösteren son aya ait Sigortalı Hizmet Listesi,

3) Kurumun son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kâr / zarar tablosu,

4) Kuruluş yabancı sermayeli ise; kurumun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin aslı veya kuruluşça onaylı örneği,

5) İşyerinin bir önceki yıla ait en az 40.000 USD veya muadili döviz sağladığına ilişkin döviz bozdurma belgesinin aslı (belgeli işletmeler için gerekli),

6) İş sözleşmesi,

7) Faaliyet belgesi (belgesiz işletmeler için gerekli)

8) Turizm İşletme Belgeli, Turizm Yatırım Belgeli veya Seyahat Acenta Belgeli işletmeler için ilgili belgenin örneği,

9) Firma belgeli değil ise bunu belirtir dilekçe,

10) Belgeli turizm kuruluşları için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınmış işletme ve yatırım belgesinin sureti,

11) Yabancı personeli istihdam edecek kurum ve kuruluş adına “kullanıcı” sıfatıyla elektronik başvuruyu yapma yetkisi bulunan kişinin noter onaylı vekâletnamesi veya kullanıcı sıfatındaki kişinin başvuruyu yapan kurum ve kuruluşta çalıştığını gösterir belge (belge scanner ile taranarak elektronik başvuru sırasında online gönderilecektir).

 

Yabancı Çalışandan İstenen Belgeler:

1) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na hitaben yazılmış çalışma izni talep dilekçesi,

2) Yabancı Personel Başvuru Formu (4 nüsha / 3 sayfa, son 6 ay içerisinde çekilmiş fotoğraflı, işveren ve yabancı personel tarafından imzalanmış gerçek nüshalar),

3) Türkçe tercümeli ve noter / konsolosluk onaylı pasaport sureti,

4) Türkçe tercümeli ve noter / konsolosluk onaylı diploma sureti,

5) Özgeçmiş (1 adet / 2 sayfa, Türkçe olarak düzenlenecektir),

6) Türkiye’den yapılacak başvurular için geçerli ikamet tezkeresinin noter onaylı sureti (öğrenim amacıyla verilen ikamet izni hariç, ikamet tezkeresinin süresinin en az 6 ay olması ve başvurunun bu süre içinde yapılması zorunludur. Aksi halde yabancının uyruğunda bulunduğu veya daimi ikamet ettiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine başvurması gerekir),

7) Yabancının alacağı göreve uygun bonservis (belgeli işletmeler için gerekli),

8) Bağ-Kur kaydı ve borcu olmadığına dair yazının aslı (yabancının şirket sahibi veya şirket ortağı olması durumunda gerekli),

9) Yabancı sanatkar çalıştıracak Belgeli Turizm İşletmeleri için, Türkçe ve yabancının dilinde düzenlenen iş sözleşmesi ve bonservis.

1) Sektörel ve ekonomik konjonktür sebebiyle yabancı personel çalıştırmaya ihtiyaç duyulması,

2) İş piyasasında yabancı personelin yerini doldurabilecek aynı niteliğe sahip Türk personelin 4 haftalık süre içinde bulunmaması,

3) Türkiye çalışma hayatındaki gelişmelere göre yabancı personel çalıştırmanın uygun olması,

4) Yabancının mesleği, Türkiye’de hakkında kayda geçen bilgiler vb. birçok konuda yabancı hakkında ilgili kurumların görüşlerinin olumlu olması,

5) Yabancının daha önceki çalışmalarındaki iş arzına yönelik istikrar (işyeri ve mesleki devamlılığı ve verimliliği),

6) Firma yabancının dosyasındaki bilgi ve belgelerin birbiri ile uyumlu olması,

7) Kanunun red gerekçelerinin mevcut olup olmaması,

(1-7 maddeler arası genel kriterler olduğundan yapılan değerlendirme kurum politikasına ve inisiyatifine göre sonuçlandırılır),

Firmanın Evrakı ve Bilgileri

8) Firmanın Türk vatandaşı yerine yabancı istihdam etme gerekçesi,

9) Çalışma izin talebinde bulunulan süre,

10) Çalışma izni başvurusunu önceki izin talebinin ret tarihinden itibaren 1 yılın dolmasını beklemeden yapılmış olması,

11) Firmanın mali tablosunun üçüncü şahısları çalıştırmaya uygun olup olmadığı,

12) Firmanın sermaye yapısı, kayıtlı sermayesi, (izin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az %20 olması zorunludur),

13) Son yıl cirosu, son yıl ihracatı, (işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir),

14) Firmada halen çalışan toplam Türk personel sayısı,

15) Firmada halen çalışan toplam yabancı personel sayısı,

16) Yabancıyı çalıştıracak şirketin yabancı çalıştırabilecek yeterliliğe sahip olması,

17) Firmanın SSK borcunun olup olmadığı (8-17. maddeler arası firmaya ait bilgiler ve evrak ile bunların yeterliliği hakkında olup, Bakanlığın istediği kriterlere uygun olması zorunludur),

18) Firmanın vergi borcunun olup olmadığı,

19) Süre uzatımlarında yabancının sigortalılık durumu,

20) Ödeneceği beyan edilen ücretin, ulusal mevzuatımıza (asgari ücretin altında olup olmadığı) ve talepte bulunulan işin ifası ile uyumlu ve yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olup olmadığı,

a. Üst düzey yöneticiler, pilotlar ve ön izin talebinde bulunan mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 katı,

b. Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,

c. Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı,

d. Ev hizmetleri ile diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı olması gerekmektedir, (01/02/2012 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı resmi sitesinde yayınlanan yeni kritere göre, ev hizmetlerinde çalışacaklar için asgari ücretin 1,5 katı yerine, bir asgari ücret olarak değiştirilmiştir.)

21) Çalışma izni talep dilekçesi veren işyerinde en az beş TC vatandaşının istihdamının olup olmadığı,

22) Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı 5 TC vatandaşı istihdamının olup olmadığı,

23) SGK sigortalı sicil numarası üzerinden yabancıya ilişkin sosyal güvenlik yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediği,

Yabancı Personelin Evrak ve Bilgileri

24) Yabancının referans ve bonservisleri,

25) Yabancının firmada yaptığı hizmetlerle firmasına ve Türkiye’ye katma değer yaratabilecek kişisel ve mesleki niteliklere sahip olması (başvurulan iş için ülkede 4 haftalık süre içinde o işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunup bulunmadığı Türkiye İş Kurumu kayıtlarından kontrol edilir.),

26) Çalışma izni verilebilmesi için gerekli çalışma vizesi veya süresi geçerli ikamet izninin bulunması (yurtiçinden çalışma izin talebinde bulunabilmek için; yabancı şahsın emniyet makamlarınca verilmiş ve en az 6 ay süreli ikamet tezkeresinin bulunması gerekir),

27) Çalışma iznine hak kazandıktan sonra, Türkiye’ye giriş yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde ikamet tezkeresinin alınmış olması,

28) Yabancının akademik, mesleki yeterliliği ve firmanın fiili iştigal konusu ile uyumluluğu,

29) Yabancının bitirdiği okulun mesleği ile ilgili işlerde çalışmasına uyumlu olması,

(18-26. maddeler arası yabancının bilgi ve evrakı ile bunların yeterliliği hakkında olup, Bakanlığın istediği kriterlere uygun olması zorunludur),

30) Başvuru için firma ve yabancının evrakının yasal ve uygulama ihtiyaçlarına uyumlu olması,

31) Şirketin ve yabancının zamanında yerine getirme zorunluluğu olan yasal yükümlülüklerinin yerine gelmiş olması,

32) Yabancının daha önceki çalışmalarının ulusal ve uluslararası mevzuata uygunluğu,

33) Yabancının yurtdışından yapacağı elektronik başvuruyu takip eden 10 iş günü içinde işverence elektronik başvurunun yapılıp yapılmadığı ve Bakanlığa ulaştırılma durumu,

34) Başvurulan iş için ülkede 4 haftalık süre içinde o işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunup bulunmadığı,

35) Çalışma izni ve izin uzatma başvurularının değerlendirilmesinde; yabancının ikamet ve çalışma izninin süresi ile hizmet akdinin ve işin süresine göre belirli bir işyeri ya da işletmede ve belirli bir meslekte, yalnız bu işe münhasır kalmak kaydıyla iş piyasasının durumu,

36) Çalışma hayatındaki gelişmeler,

37) İstihdama ilişkin sektörel, coğrafi ve ekonomik konjonktür değişiklikleri,

38) Türkiye içinden istihdam yerine yabancı istihdamını haklı kılacak gerekçeleri değerlendirirken, işin özel niteliğini gösterir bilgiler ile yabancının eğitim durumu,

39) Yabancı personelin çalışacağı işyerinin ulusal ekonomiye katkı durumu,

40) Çalışma izni talebinde bulunulan işyerindeki aynı iş için aynı nitelikte yurtiçinden bir talep olduğunun bildirilmesi,

41) Yabancı personel çalıştıracak firmanın vergi ve SSK borcu olup olmaması,

42) Türkiye ve global iş piyasasındaki durum,

43) Çalışma hayatındaki ekonomik gelişmeler,

44) Yabancının yerini doldurabilecek aynı niteliğe sahip Türk personelin bulunmaması,

45) Yabancı personelin mensup olduğu ülke,

46) Yabancı personelin uzmanlık alanı, nitelik ve yetkinlikleri,

47) Yabancının yapacağı işe göre eğitim durumunun paralelliği,

48) İşin özel niteliğini gösterir bilgiler,

49) Çalışacağı işyerinin ulusal ekonomiye katkısı ve yabancı personelin çalışacağı işyerine katkısı, Çalışma Bakanlığı çalışma izni inceleme ve değerlendirmesinde dikkate alınan kriterlerdir.

Çalışma İzni Taahhüdü:

Başvuru dosyasının bakanlık uzmanlarınca değerlendirmesi sonuçlanmadığı müddetçe, hiçbir otorite ya da şahıs başvurunun olumlu sonuçlanması konusunda TAAHHÜT VERMEZ!

9ekim, tüm reddedilme risklerini en aza indirebilmek için çalışma izni için gerekli belgeler ve bilgilere dayanarak yapılacak ön inceleme sonunda, pozitif veya negatif durum değerlendirmesini müşterileri ile paylaşır.

İlgili yasanın 11. maddesine göre, Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerle sağlanan haklar saklı kalmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde çalışma izinleri;

İş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür koşullarının gerekli kıldığı hallerde, belirli bir süre için, tarım, sanayi veya hizmet sektörleri, belirli bir meslek, iş kolu veya mülki ve coğrafi alan itibariyle sınırlandırılabilir.

Hizmetçi, hizmetli, bakıcı, dadı, hasta bakıcı meslekleri kapsamında çalıştırılan yabancılar için çalışma izni ve buna bağlı ikamet izni alınması yeni bir uygulama değildir. Kaçak çalışma ve kaçak yabancı uyruklu işçi çalıştırma, yasa dışı ikamet, insan ticareti, yasadışı göç ve göçmen kaçakçılığı ile her türlü yasadışı faaliyete konu olabilecek durumları engellemeye yönelik 01.02.2012 tarihindeki yeni uygulama kapsamında gündeme gelmiş ve büyük bir kitle tarafından duyulmuştur.

Ülkemizde hastabakıcı, ev hizmetleri gibi alanlarda yabancı işçi çalıştırmak isteyen kişilerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na çalışma izni için başvurmaları kanuni bir gerekliliktir. Kanuni başvuruların kişisel olarak da yapılması, çalıştırılacak yabancı işçilerin bu doğrultuda sosyal güvenceye kavuşturmaları esastır.

Kanuni zorunluluğun yanında, yabancı işçi çalıştıran kişiye getireceği ek avantajlar şunlardır;

• Yabancı işçi yasadışı durumdan yasal duruma geçtiği için kendini güvende hisseder. İşçi ve işveren arasındaki ciddi ve güvene dayalı ilişki nedeniyle işçi yeni arayışlara girmez. Bu sayede aile alışkanlık kazandığı personelini kaybetmez. Yeni birini aramak, işe adapte olmasını beklemek gerekmez.

• Yabancı personel çalışma izni ile Türkiye’de 5 yıl çalıştığında bağımsız çalışma iznine hak kazanacağını bilerek işine daha sıkı ve ciddi sarılır.

• Yabancı personel sosyal güvence altında olacağından iş ortamında yaralanması, sakatlanması ya da ölümü durumunda işveren maddi ve manevi riske girmez. Yabancı personel ise malulen emekli olma hakkına sahiptir. Ayrıca emeklilik yaşı geldiğinde Türkiye’den emekli olabileceğini bilmek iş motivasyonunu artırır.

• Kaçak işçi çalıştığı evde ya da dışarda yakalandığında işverenin 5000.-USD kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası ve yabancı işçinin yurtdışı çıkış masraflarını ödemesi gerekir ayrıca hakkında kanuni takibat başlatılır.

• Yabancı işçi sahip olduğu süreli çalışma izni ile, boş günlerinde özgürce zaman geçirebilir, sosyal ihtiyaçlarını karşılayan her insan gibi mutlu olur, bu da iş motivasyonuna yansır.

• Yabancı işçi hayatını ve geleceğini Türkiye Cumhuriyeti Devlet güvencesi altında hissederse disiplinli ve istikrarlı çalışacaktır.

• Yabancı işçinin kaçak çalıştığı dönemlerdeki gibi turistik vizesi bittiğinde yurtdışına gidiş geliş yapmak zorunda kalmaz. Bu her iki taraf için de zaman ve maddi tasarruf demektir.

• Yabancılar Türkiye’de çalışma izni almak için başvurduklarında sabıka kayıtları Emniyet ve MİT (Milli istihbarat Teşkilatı) tarafından incelenir. Bu sayede geçmişi karanlık ve güvenilmez kişiler tespit edilir. Evinde çocuklarını, anne babalarını emanet edecekleri kişinin güvenilir biri olduğunu bilmek herkes için önemlidir. Geçmiş yıllarda birçok aile kaçak çalıştırılan yabancı hizmetliler tarafından hırsızlık, darp ve tehdit gibi saldırılara uğramıştır. Yapılan incelemeler olayın adli makamlara yansımasından, ceza almaktan ve basın tarafından afişe edilmekten korkan ailelerin şikayetçi olmadığını göstermiştir.

• Yabancı işçi yasal çalışma ve ikamet izni sayesinde vergisiz araç alabilir ya da ülkesindeki aracını Türkiye’de kullanabilir.

• Yabancı personel imzalayıp onayladığı iş sözleşmesine aykırı hareket ettiğinde işinin sona ereceğini, mevcut çalışma ve ikamet izninin 15 gün içinde iptal edileceği bilerek özen ve ciddiyetle çalışır.

• Çalışma izninden dolayı ikamet izni alan yabancı işçi; eş, çocuk, anne-baba ve akrabaları için Türkiye’de kolayca ikamet izni alabilir, böylece vatan hasreti çekmez, huzur ve mutlulukla çalışır.